Dziecko pokonane - charakter masochistyczny

"Jeśli dasz świadectwo temu co w tobie, to, czemu dałeś świadectwo, zbawi cię. Jeśli wyprzesz się tego, co jest w tobie, to, czego się wyparłeś, zgubi cię."

Istota rozwoju osobowości masochistycznej związana jest z pojawieniem się konfliktu woli czyli konfliktu między osobistymi pragnieniami dziecka, a tym czego oczekują od niego opiekunowie. Zachodzi to w sytuacjach, w których dziecięca wola była uporczywie, sadystycznie i inwazyjnie zmuszana do uległości. Ekspresja dziecka została wówczas zahamowana.

Wielu badaczy ustaliło, że w wieku dwóch lat dziecko zaczyna ujawniać skłonność do zaspokajania żądań innych ludzi. W tym samym czasie zaczyna też sprzeciwiać się podległości i rozpoczyna w zauważalny sposób domagać się niezależnego wykonywania różnych aktywności. Błędy opiekunów mogą być związane z nadmiernym presją i kontrolą związaną z treningiem czystości, pójściem do łóżka czy zaśnięciem lub nadmierną skłonnością do porządku i czystości. Trening czystości jest ważnym przykładem gdyż dotyczy ustanowienia wolitywnej kontroli nad czymś, co do tej pory było mimowolne. Tak delikatny proces z łatwością może zostać zaburzony przez uczucia lęku i wściekłości pojawiające się w sposób naturalny w procesie uczenia, kiedy nie został uwzględniony właściwy czas i przebiega pod wpływem siły albo gdy dziecko ma do czynienia z zawstydzeniem lub lękowymi reakcjami opiekuna. Wola dziecka zostaje złamana jeśli rodzic posługuje się bezwzględnymi metodami w celu ustanowienia żelaznej rodzicielskiej kontroli. Metody te polegają na stosowaniu skrajne siły, trików, oszustwa, manipulacji, zawstydzania i poniżania. Wszystko to jest pięknie racjonalizowane -”dla dobra dziecka”. Staje się to szczególnie prawdziwe,  gdy dorośli nieświadomie wyrażają pragnienie posiadania władzy nad innym człowiekiem i kompulsywnie powielają wzorce dominacji, której sami doświadczyli. Dzieci wyrastają wówczas na osoby uległe, usłużne i powściągliwe, zdolne do wytrzymywania sporej frustracji i do samopoświęcania się. Model ról relacyjnych jaki się ukształtował w tej strukturze charakteru to : wykorzystujący-wykorzystywany. Szczególnie w sytuacjach niskiego poczucia bezpieczeństwa czy zagrożenia jednostka będzie skłonna do działania zgodnie z wolą wykorzystującego. Masochistyczna służebność, pasywność i upór bardzo często mają w sobie coś z męczeństwa i wzbudzają poczucie winy, co wywołuje u innych poczucie odpowiedzialności, niekompetencji, nieefektywności i porażki. Prezentowanie przez te jednostki własnej porażki i odporności na ból jest przejawem jedynie dostępnej formy oporu, buntu i ekspresji , która nie została jeszcze zmiażdżona.

Charakter masochistyczny - ZACHOWANIE, UCZUCIA, POZNANIE

Subiektywnym doświadczeniem osoby o charakterze masochistycznym jest poczucie uwikłania w niekończącą się pętlę maksymalnych wysiłków, które ostatecznie prowadzą do porażki. Ta chroniczna, pełna uciążliwego wysiłku patowa sytuacja w życiu rodzi brak nadziei, pesymizm, głęboki brak zaufania i wiary w przyszłość. Jedynym sposobem postępowania z tym ustawicznym cierpieniem jest cierpliwe jego znoszenie i dzielenie się z nim z każdym kto ma ochotę słuchać. Masochistę cechuje wyraźny brak przyjemnych doświadczeń. Przyjemność jest zagrożeniem, a jej doświadczenie budzi lęk i poczucie winy dlatego jest unikana w sposób automatyczny. Masochizm w swym społecznym kształcie polega często na ukrytej i niejednokrotnie nieświadomej nadziei na wyrównanie rachunków czy satysfakcję w bardzo odległej przyszłości. Otrzymanie nagrody w niebie czy w przyszłości to przykłady nieświadomej formy nadziei.

Dla masochizmu często typowe jest uporczywe demonstrowanie całego zestawu zachowań, które ogólnie można by nazwać samoniszczącymi. Masochistyczne samozniszczenie się jest bardziej odporne na zmianę niż to, które występuje w innych strukturach charakteru. Do kategorii samoniszczących możemy tu zaliczyć: podporządkowanie, zwlekanie, samopoświęcanie czy negatywna reakcja na sukces. Doskonałą metodą na pozostanie takim samym i odłożenie efektywnego rozwiązania problemu jest przytłoczenie siebie konstrukcją wszystkich problemów równocześnie w ten sposób utrzymanie przepływu swoich żalów. W ten sposób osobie masochistycznej łatwo jest uwikłać inne osoby i wzbudzić w nich ten sam rodzaj transowego poczucia bezradności i zamętu.

Społeczny masochizm można z łatwością rozpoznać po wyjątkowym braku przyjemności z życia. Jednostki masochistyczne często prezentują się jako osoby chronicznie przeciążone, wyrzekające się siebie, które podejmują maksymalne wysiłki, nieustannie się z czymś zmagają, ale do niczego nie dochodzą. Obserwowanie i słuchanie ich niejednokrotnie przywołuje mit o Syzyfie – rezultat jest zawsze taki sam, a rozwiązanie poza ich zasięgiem. Równocześnie  jednak jednostki te mają często wyjątkową zdolność do wytrwałego zmierzania do celu pomimo przytłaczającego obciążenia i bezradności. Są nieustannie zniechęcone, a mimo to idą do przodu. I to jest właśnie kluczem do masochistycznego przystosowania. Znalazły one przewrotny sposób zwyciężania poprzez przegraną. Poznając osobę masochistyczną najczęściej jesteśmy pod wrażeniem jej wyjątkowo przytłaczającej postawy życiowej. Życie jest ciężkie, plany często nie wychodzą ważne jest żeby być ostrożnym w tym, co się robi, mówi i czuje. Jeśli osoby te nie są cały czas nieszczęśliwe, to prawie nigdy nie są naprawdę szczęśliwe. I jeśli w ogóle wyrażają jakieś pozytywne uczucia czy postawy, robią to bez entuzjazmu i optymizmu. Ludzie ci są obciążeni, zahamowani i zawsze trochę ostrożni wobec świata. Nie przeżywają emocji głęboko, desperacko się zakochują, popadają w niekontrolowaną złość albo doświadczają powierzchownej ekscytacji. Nawet ich depresja, która może być dogłębna nie jest rzeczywiście tak głęboka, jak mówią. Bardziej niż jakakolwiek inna struktura charakteru masochista jest zdolny naprawdę ”wytrzymać bicie i zachować życie”. Może on przetrwać w wyjątkowo dobrym stanie i przez długi czas nie popadać w kryzys i załamanie. Jest to prawdziwie konserwatywna osoba, w dużym stopniu nieufna wobec wszelkiej zmiany czy nadziei. Prawie spontaniczną reakcją na wszelką sugestię zmiany są stwierdzenia typu: to nie działa, coś w tym musi być złego już tego próbowałem, to jest niebezpieczne. Drugą cechą charakteru masochistycznego jest to, że stara on się być dobry. Jest w tym lęk przed zrobieniem czegoś złego i przed karą, jak w przeszłości. Taka jest jego decyzja skryptowa, gdy zrezygnował z walki o niezależność. Świadomie osoba taka postrzega siebie samą jako niewinną, o dobrych intencjach, ale wykorzystywaną, niedocenioną, niemającą szczęścia, uważającą się za ofiarę. Ma ona również tendencję do konformizmu, usuwania się w cień, podporządkowywania się i pojednania. Nie odmawia, bo się boi złości, boi się utracić relację, zrobi wszystko by podtrzymać relację bo „istnieje dla Ciebie”.

Style charakteru – przeczytaj więcej…

Poznaj swój styl charakteru - Geneza powstania struktury charakteru

Dziecko znienawidzone – Charakter schizoidalny

Dziecko wykorzystane – Charakter narcystyczny

Dziecko zawłaszczone – Charakter symbiotyczny

Dziecko pokonane - Charakter masochistyczny

Dziecko porzucone – Charakter oralny

Dziecko uwiedzione – Charakter histeryczny

Dziecko zdyscyplinowane – Charakter obsesyjno-kompulsywny