Wybaczenie – zacznij od siebie
- Szczegóły
- Ewa Tyka
- Odsłony: 372
C-PTSD jest cięższą odmianą zespołu stresu pourazowego, zwanego PTSD. Od tego lepiej znanego zespołu różni się pięcioma najczęstszymi i zarazem szczególnie uciążliwymi cechami, do których należą: emocjonalne flashbacki (retrospekcje), toksyczny wstyd, opuszczenie siebie, zaciekły wewnętrzny krytyk i lęk społeczny.
Emocjonalne flashbacki to nagłe i często przedłużające się nawroty przytłaczających stanów emocjonalnych, które były obecne u krzywdzonego lub opuszczonego dziecka. Stany uczuciowe mogą obejmować przytłaczający strach, wstyd, wyobcowanie, wściekłość, żal i depresję. Mogą też uruchamiać instynkty walki lub ucieczki. Flashbacki mogą mieć różną intensywność - od delikatnych do przerażających. Mogą też różnić się czasem trwania, od kilku chwil do kilku tygodni. Flashbacki emocjonalne to mocne niepokojące regresje.
Przykładowe doświadczenia we flashbacku: czujesz się mały, delikatny i bezradny, wszystko wydaje ci się trudne, życie jest zbyt przerażające, bycie na widoku wydaje się bolesne, wydaje ci się, że koniec jest bliski. Kiedy jesteś uwięziony we flashbacku, przeżywasz najgorsze emocjonalne chwile swojego dzieciństwa. Wszystko wydaje się przytłaczające i zagmatwane.
Flashbacki kierują cię do tej części psyche, która funkcjonuje poza czasem, gdzie odczuwasz bezradność, beznadzieję i wszechobecne niebezpieczeństwo znane z dzieciństwa. Uczucia i wrażenia, które w tej chwili odbierasz, to wspomnienia z przeszłości - nie są one wyrządzić ci krzywdy.
2. Przypomnij sobie: „Czuję strach ale nic mi nie grozi! Jestem bezpieczny, tu i teraz”
Pamiętaj, że funkcjonujesz w bezpiecznej teraźniejszości, z daleka od dawnych zagrożeń.
Pamiętaj, że nie musisz się zgadzać na złe traktowanie z niczyjej strony. Możesz swobodnie porzucać otoczenie, w którym grozi ci niebezpieczeństwo, i protestować przeciwko nieuczciwym zachowaniom.
Musi ono wiedzieć, że kochasz je bezwarunkowo oraz że może się do ciebie zwrócić, gdy potrzebuje ochrony i podniesienia na duchu lub gdy się boi i czuje się zagubione.
W dzieciństwie strach i uczucie odrzucenia nie miały końca – bezpieczna przyszłość była nie do pomyślenia. Pamiętaj, że aktualny flashback przeminie, tak jak to się działo już wiele razy.
W związku z tym chronią cię zasoby, umiejętności i sprzymierzeńcy, których nie miałeś w dzieciństwie. (Jeśli czujesz się mały i kruchy, jest to oznaką flashbacku).
Strach uruchamia zamartwianie się, które cię zniewala, lub otępienie i wrażenie odpływania.
a) Łagodnie poproś swoje ciało, żeby się rozluźniło. Poczuj wszystkie grupy mięśni i delikatnie zachęć każdą z nich do zrelaksowania się. (Napięte mięśnie wysyłają do mózgu fałszywe sygnały o niebezpieczeństwie).
b) Oddychaj głęboko i powoli. (Wstrzymany oddech również sygnalizuje niebezpieczeństwo).
c) Zwolnij. Pośpiech uruchamia w mózgu reakcje ucieczki.
d) Znajdź bezpieczne miejsce, w którym będziesz wstanie się odprężyć i ukoić. Otul się kocem, przytul poduszkę lub pluszową maskotkę, połóż się do łóżka, w cichym pokoiku lub wannie i zdrzemnij się.
e) Poczuj w ciele strach, ale na niego nie reaguj. Strach to tylko rodzaj energii w ciele. Nie wyrządzi ci krzywdy, jeśli nie będziesz od niego uciekał.
a). Wykorzystaj technikę powstrzymywania myśli i przerwij krytykowi ciągłe wyolbrzymianie niebezpieczeństwa oraz bezustanne planowanie, które jest próbą panowania nad tym, czego kontrolować się nie da. Nie poddawaj się uczuciom wstydu i nienawiści oraz chęci samoodrzucenia. Wykorzystaj złość, która napędza twój atak na samego siebie i powiedz NIE samokrytyce.
b) Wykorzystaj techniki zastępowania i korygowania myśli w celu zamiany negatywnych myśli na zapamiętaną listę cech i osiągnięć.
Flashbacki to okazja do uwolnienia starych, niewyrażonych uczuć strachu, bólu i odrzucenia. Potwierdź i ukój dziecięce uczucia bezradności i beznadziei z przeszłości. Zdrowa żałoba może zmienić łzy we współczucie dla samego siebie, a złość w samoobronę.
Jeśli tego potrzebujesz poszukaj samotności, ale nie pozwól, żeby wstyd izolował cię od innych. Uczucie wstydu nie oznacza, że należy się ciebie wstydzić. Wytłumacz bliskim osobom na czym polegają flashbacki, i poproś o pomoc w ich omawianiu i odczuwaniu.
Unikaj niepewnych osób, miejsc i zajęć, a także ryzykownych procesów myślowych. Ćwicz opisywane kroki, żeby zapobiegać flashbackom gdy nie da się uniknąć ryzykownych sytuacji.
Flashbacki są okazją do odkrycia, potwierdzenia i zaleczenia ran będących skutkiem wcześniejszych nadużyć i odrzucenia. Wskazują również na to, jakie potrzeby rozwojowe wciąż nie zostały zaspokojone i mogą dostarczyć motywacji, by je realizować.
W tym momencie obniżenie poziomu pobudzenia będzie wymagało czasu, a tym bardziej w przyszłości – stopniowe zmniejszanie nasilenia, czasu trwania i częstości flashbacków. Prawdziwy powrót do zdrowia oznacza stopniowe postępy (często dwa kroki do przodu i jeden w tył), a nie spełnienie marzenia o zbawieniu. Nie rób sobie wyrzutów, jeśli doświadczasz flashbacków.
Artykuł opracowany na podstawie książki: Pete Walker „Złożone PTSD. Od przetrwania dopełni życia.”
Kryzys wieku średniego
„ Próg 40 lat jest dzisiaj krytycznym czasem egzystencji. Zanim nie nastąpił ten zwrot, droga wielu mężczyzn i kobiet była pełna starań i sukcesów. W momencie gdy cieszą się z tego, do czego „doszli”, pojawia się nieoczekiwana udręka – trzeba się szkolić, a wręcz obrać nowy kierunek lub nawet zmienić zawód, trzeba stać się bardziej konkurencyjnym, gdyż walka rynkowa jest ostra, a niejedna sytuacja tymczasowa. Trzeba postawić pod znakiem zapytania samego siebie.
Po przezwyciężeniu kryzysu, najodważniejsi – lub szczęśliwcy – osiągają to, co Beirnaert nazywa „dynamiczną pogodą ducha” - stan ustabilizowanego zdrowia. Idą swoją drogą spokojnie, gdyż realistycznie. Dojdą do starości ze śmiałością wyraźnie wpływającą na ich bliskich.”
Ojciec Amadeusz, Domimique Meggle
Le moine et le psychiatre – Paryż 1995
Analiza paruset relacji pomiędzy małżonkami, którzy mimo problemów potrafili sobie z nimi poradzić i zachować trwały szczęśliwy związek doprowadziła Johna M. Gottmana do wniosków, które przybrały postać 7 zasad udanego związku. Jak twierdzi w swojej książce szczęśliwi małżonkowie mogą sobie nie zdawać sprawy, że stosują się do tych zasad. Nieszczęśliwe pary zwykle nie spełniały jednej z tych zasad, a często kilku z nich. Badacz uznał, że to one gwarantują powodzenie związku.
NIEPOKÓJ A CZAS PRZYSZŁY
Czas przyszły jest czasem zawsze nieznanym; nie wiemy co w nim może nas spotkać, dlatego w zetknięciu z przyszłością zawsze można się doszukać komponentu lękowego. Nieokreślony niepokój jest więc lękiem nieznanego. Uświadamia on nam fakt, że aby żyć, musimy wciąż dążyć ku nieznanej przyszłości i przekształcać ją w znaną przeszłość. Ta zmiana nieznanego w znane, przyszłości w przeszłość wymaga wysiłku i odwagi. Nie zawsze człowiekowi jej staje, czasem sam jest za słaby, a czasem sytuacja jest zbyt trudna. Wówczas boi się przyszłości, chce cofnąć się w przeszłość lub przynajmniej zatrzymać się w czasie obecnym. Problem nieokreślonego niepokoju jest też problemem ewolucji, ustawicznego zdobywania przyszłości, sięgania w to, co jeszcze nieznane i niepewne.
Doświadczenie straty związane jest z utratą kogoś lub czegoś w życiu, co było dla nas ważne, cenne i wartościowe, na czym nam zależało, z czym lub kimś byliśmy związani. A więc odnosi się do strat bliskiej osoby, ważnej relacji, związku, pracy, majątku, domu czy zdrowia, a nawet niespełnionych marzeń i niezrealizowanych planów.
Droga do porozumienia w związku prowadzi poprzez głębsze poznanie siebie samych i siebie nawzajem, aż do poczucia zrozumienia i bliskości. Jeśli w Twoim związku zauważasz, że oddalacie się od siebie, macie dla siebie coraz mniej czasu, nie rozmawiacie ze sobą lub pojawiają się ciche dni, czegoś Wam brakuje, coraz częściej pojawiają się konflikty, kłótnie czy awantury nie zwlekaj, aż pojawi się głębszy kryzys, zareaguj już teraz! Możesz to uczynić poprzez życzliwą, otwartą rozmowę z partnerem lub udanie się do terapeuty par, który pomoże Wam w zrozumieniu i ponownym odnalezieniu siebie.
Czytaj więcej: Terapia par - droga do porozumienia w związku
Etiologia tego charakteru kształtuje się w relacji z rodzicem nadmiernie kontrolującym, sztywnym, narzucającym ścisłe ramy i przywiązującego wagę do szczegółów. Rodzicielstwa, które nie dopuszcza do spontaniczności i elastyczności w procesie socjalizacji i w rozwoju moralnym. Rodzice są nadzwyczaj zdyscyplinowani i wyjątkowo wyczuleni na wpajanie swojemu potomstwu „poprawnych zasad” etycznych, przekonań i na właściwe ich prowadzenie. Wpajają zasady dyscypliny i samokontroli oraz narzucają dzieciom standardy wolnych od błędów działań, jakimi sami się posługują. Oceniają bardzo dokładnie dziecięcy sposób realizacji zadań i odpowiednio je nagradzają albo karzą. Mogą na przykład przyzwalać na swobodę, ale nie będzie w niej dodatkowych gratyfikacji ani niespodzianek, może być natomiast ściśle uzależniona od spełnienia pewnych warunków, które są ściśle przestrzegane. We wszystkim tym rodzice starają się być cały czas rozsądni i w porządku. Ich sztywny charakter sprawia, że zasadniczo postępują w sposób „podręcznikowy” i, co oczywiste, nie przeżywają zbyt wiele radości. Nie są zdolni do zabawy, do doceniania spontanicznych uczuć, do zrozumienia, uczestniczenia albo uczenia się z dziecięcej zdolności do całkowitego bezinteresownego angażowania się w coś, do podejmowania działań ze względu na zyskiwane w ten sposób uczucia, do osiągania szczytów ekstazy albo dna rozpaczy, do bycia głupim id. Obsesyjno-kompulsywni rodzice mają również tendencję do skrywania wrogości i wszelkich form negatywności, maskując je tłumaczeniem o zasadnej konieczności.
Struktura tej osobowości dotyczy konfliktu edypalnego związanego z obszarem zagadnień obejmujących miłość, seks, rywalizację i zdradę. Powstaje tam, gdzie wzorzec systemu rodzinnego może być tworzony przez uwodzącego ojca i przez zimną, lekceważącą i rywalizującą relację matki i córki o zdobycie jego uwagi. Dorosły wykorzystuje naturalne i niewinne potrzeby i postawy dziecka, łącznie z jego wczesną seksualną ciekawością, pobudzeniem, potrzebą kontaktu fizycznego i samą przyjemnością kontaktów relacji rodzicielskich tj.: potrzeba uwagi i opieki. Decydująca jest tu jakaś forma seksualnego nadużycia, dysfunkcjonalna historia rodzinna i spowodowane tym konflikty dotyczące miłości, seksu i rywalizacji. Uwodzenie ze strony ojca rozumiane jest tu jako zachowanie motywowane seksualnie, które jednak nie wiąże się z kontaktem fizycznym czy wymaganiem intymności. W przypadkach nadużyć kontaktu seksualnego dorosłe ofiary pamiętają wyjątkowość pozycji w relacji z krzywdzącym rodzicem, pozytywne aspekty fizycznej uwagi, niektóre aspekty wygranej nad rodzicem tej samej płci. Fakty seksualnego wykorzystywania są zapomniane, ponieważ dziecko nie może ich zintegrować.
Charakter narcystyczny powstaje gdy środowisko wymaga od jednostki, aby stała się w jakiś sposób inna, niż jest w rzeczywistości. Zasadniczo przekaz od opiekunów do wyłaniającej się osoby brzmi: „Nie bądź tym, kim jesteś, bądź tym, kim ja chcę, abyś był. To kim jesteś, rozczarowuje mnie, zagraża mi, złości mnie i nadmiernie mnie pobudza. Bądź tym, kim chcę, abyś był, a będę cię kochał”. A więc charakter narcystyczny jest po prostu rezultatem twojego bycia raczej tym, kim chciano, abyś był, a nie tym kim naprawdę jesteś.
Esencją symbiotycznej etiologii jest proces w którym naturalne próby separacji dziecka od matki zostają zablokowane lub są karane z powodu lęku rodziców. Dzieje się to wtedy kiedy u dziecka wyłaniają się potrzeby indywiduacji i dziecko staje się bardziej niezależne w swoich aktywnościach oraz bardziej skłonne do podejmowania ryzyka wychodząc poza orbitę rodzicielskich wpływów. Wówczas zamiast spotkać się ze wsparciem, radością i swobodnym przyzwoleniem ze strony opiekunów spotyka się z lękliwą, nadmiernie opiekuńczą matką lub jego aktywności zostaną powstrzymywane lub karane. Dla dziecka jest to sygnał, że takie próby inicjacji są niebezpieczne. W ten sposób dokonuje introjekcji takiej perspektywy spojrzenia. W rezultacie dziecięce podejście do tego typu samoekspresji nie będzie wynikiem bezpośrednich doświadczeń próby i ewentualnego błędu, a raczej stanie się zaadaptowanym krępującym i lękowym standardem istnienia.
Dziecko pokonane - charakter masochistyczny
"Jeśli dasz świadectwo temu co w tobie, to, czemu dałeś świadectwo, zbawi cię. Jeśli wyprzesz się tego, co jest w tobie, to, czego się wyparłeś, zgubi cię."
Istota rozwoju osobowości masochistycznej związana jest z pojawieniem się konfliktu woli czyli konfliktu między osobistymi pragnieniami dziecka, a tym czego oczekują od niego opiekunowie. Zachodzi to w sytuacjach, w których dziecięca wola była uporczywie, sadystycznie i inwazyjnie zmuszana do uległości. Ekspresja dziecka została wówczas zahamowana.
W psychoterapii Gestalt dużą uwagę przywiązuje się do świadomości wewnętrznych pragnień i potrzeb, które nawet nieuświadomione wpływają na kierunek naszego życia i osobistego rozwoju domagając się spełnienia.
Patrząc na piramidę potrzeb ludzkich Maslowa na najwyższym poziomie znajduje się „potrzeba samorealizacji”.
To jest ostatni etap zidentyfikowany przez Maslowa chociaż wspominał jeszcze o „samotranscendencji”.
Każda zmiana w życiu, nowe doświadczenie, nowy etap powoduje, że widzimy życie z szerszej perspektywy. Frederic Laloux w swojej książce pt.: Pracować inaczej” pisze, że gdy patrzymy na swoje ego z dystansu możemy nagle zobaczyć jak często nasze lęki, pragnienia i ambicje rządzą naszym życiem. Autor w swojej książce szczególną uwagę poświęca organizacjom i ich ewolucyjnej podróży badając sposoby zarządzania oraz charakterystyczny światopogląd jaki je obejmuje.
Czytaj więcej: Rozwój świadomości i jego wpływ na światopogląd i rozwój organizacji
Strona 1 z 2